Olga Harmssen kwam er tijdens de renovatie van haar eigen historische woning achter dat art nouveau producten zeldzaam zijn. Ze verdiepte zich in het aanbod, werd dé art nouveau interieurspecialist van Nederland en heeft zelfs een art nouveau keuken ontworpen.

Voor Olga Harmssen is Art Nouveau, ook wel Jugendstil genoemd, een passie. Haar interesse voor deze sierlijke kunst- en designstroming werd vermoedelijk gewekt toen ze een jaar in Japan verbleef voor haar studie. Rond haar veertigste begon ze een studie kunstgeschiedenis waarbij ze koos voor een art nouveau als specialisatie en inmiddels heeft ze elk boek over dit onderwerp verslonden.

Meer dan 30.000 volgers

In 2013 gaf ze haar carriere in marketing op en besloot ze voor zichzelf te beginnen. Eén van de eerste ideeën hiervoor was het starten van een blog. De vraag was alleen waarover. “Als ik over mijn gezin ga bloggen, leest alleen mijn moeder dat”, zegt ze nuchter. Het werd een blog over art nouveau en dat leverde haar geen windeieren op. In mei 2019 kreeg ze een eervolle vermelding van de European Heritage Awards en inmiddels heeft ze meer dan 30.000 volgers. Haar opgedane kennis deelt ze graag en dat groeide uit tot een projectbureau ter behoud en ondersteuning van art nouveau erfgoed. Daarnaast verkoopt ze producten of begeleid ze een klant naar de juiste fabrikant of specialist.

Verkoop en advies

“Ik heb zelf een woning uit 1913 gekocht in Dordrecht en we zijn deze aan het renoveren. Tijdens dit proces kwam ik erachter dat er weinig authentieke producten verkrijgbaar zijn voor het herstellen van een oudere woning in zijn oorspronkelijke staat.

In Nederland is de interieurbranche al snel eenheidsworst. De grootste aanbieders zijn IKEA, Leenbakker en Xenos, maar die verkopen eigenlijk allemaal zo’n beetje hetzelfde. Ik vermoedde dat er meer mensen waren die hun oude woning wilden opknappen met authentieke producten en zo begon met het aanbieden van mijn kennis en de producten.”

Ze blijkt hiermee een gat in de markt te hebben gevonden. De telefoon staat roodgloeiend. Ze krijgt niet alleen vraag naar producten en stijladvies in Nederland, maar ook in Europa en daarbuiten. En het zijn niet alleen consumenten die bij terecht komen voor een vraag, ze begeleid ook grote projecten. Zo leverde Harmssen behang aan Chocolate Nation in Antwerpen en Kookstudio Let’s Cook in Budel vroeg haar om advies bij de herinrichting van de eetzaal. In Haarlem gaf ze advies bij de inrichting van de New York Deli en voor de Sjokolade Fabrikk Klaebu in Noorwegen liet ze behang invliegen om de winkel in art nouveau stijl aan te kleden.

Bijzondere collectie

Haar assortiment is dan ook heel uitgebreid. Van tegels, behang, stoffen, vitrage, vloerkleden, lambrisering tot gipsornamenten. Harmssen weet precies bij welke fabrikant of meubelmaker je terecht kunt voor originele art nouveau ontwerpen. Is het niet verkrijgbaar, dan gaat ze zelf achter de tekentafel zitten. De meeste stoffen worden zelfs alleen op verzoek van Maison l’Art Nouveau geweven. Harmsen dook ze op in 100 jaar oude archieven en laat ze opnieuw weven voor haar klanten. Dankzij haar eigen vindingrijkheid ontstond ook de art nouveau keuken die men kan bestellen via Harry Westhoeve Keuken & Interieurbouw.

“Wanneer je iets anders wilt dan de geijkte landelijke keuken, kun je maar bij weinig zaken terecht”

Historische keuken

“Er zijn héél veel keukenwinkels in Nederland, maar de meeste daarvan maken deel uit van De Mandemakers Groep. De rest van de markt wordt gedomineerd door drie grote inkooporganisaties en Ikea. Bijna alle keukens in Nederland komen dus uit dezelfde vijf kanalen”, concludeert Harmssen.

“Wanneer je iets anders wilt dan de geijkte ‘landelijke keuken’, kun je maar bij weinig zaken terecht. Je moet dan echt op zoek naar een vakman. “

Harmssen ging op zoek naar onafhankelijke keukenbouwers. “We hebben hun stijl goed bestudeerd bedrijven die alleen hele moderne keukens maken vielen direct af. Ook de ‘meubelmakers’ waar je alleen kastjes in standaard maten kunt bestellen, vielen af. Zo zijn we uiteindelijk bij Harry Westhoeve in Ouddorp terecht gekomen.”

Vervolgens sloeg Harmssen aan het ontwerpen. Een lastige taak aangezien er maar weinig orgininele art nouveay keuken hebben bestaan. Althans niet keukens zoals we die nu kennen. Destijds werd voor het personeel een eenvoudige kookruimte ingericht met een stoof, een buffetkast en een werktafel.

“De enige keuken die ik kon vinden was het exemplaar die architect en designer Peter Berens in 1901 voor zijn eigen woning in Darmstadt ontwierp. Ik nam de buffetkast als uitgangspunt, maakte een schets op papier en Harry Westhoeve heeft dit vervolgens uitgewerkt in een ontwerp in AutoCAD.”

Typisch Art Nouveau

Kenmerkend aan de keuken is de kroonlijst en de deurpaneeltjes met jugendstil motieven. Deze mochten niet te ingewikkeld zijn, omdat een CNC vreesmachine ze moest kunnen maken. Dit, om het productieproces te vereenvoudigen en daarmee de uiteindelijk kostprijs te reduceren. Tegelijkertijd moesten de motieven wel duidelijk refereren naar de art nouveau vormentaal.

“Op slag verliefd waren we”

Voor inspiratie bestudeerde Harmssen een grote hoeveelheid originele gebouwen. Van Vitebsky Railway Station in St. Petersburg tot de Centraal Apotheek in Leeuwarden. “De spoelbak vonden we uiteindelijk bij Herbeau, een klein familiebedrijf in Frankrijk. Op slag verliefd waren we. Verder vonden we een kleine collectie oude tegels voor de achterwand en voor de kanten panelen voor de ramen kon ik terecht bij MYB Schotland, een fabrikant die nog originele Art Nouveau weefpatronen zijn voor de honderd jaar oude machines.”

Verkoop

Inmiddels wordt de Art Nouveau keuken ook verkocht aan consumenten. Harry Westhoeve Keuken & Interieurbouw uit Ouddorp maakt de keukens op maat. “Wij kozen er voor om het binnenwerk met blanke lak af te werken, zodat je kunt zien dat de keuken van massief eiken is gemaakt. Maar het binnenwerk zou ook gewoon in de zelfde kleur als de deurtjes kunnen worden afgewerkt. En wij kozen voor het aanrechtblad gezoet Belgisch hardsteen. Maar u kunt bijvoorbeeld ook marmer, graniet of kunststof kiezen. Alles is bespreekbaar.